Prawo i pięść

„Prawo i pięść” to wyjątkowy film w historii polskiego kino, wyreżyserowany przez Jerzego Hoffmana i Krzysztofa Skórzewskiego w roku 1964.
Powszechnie nazywany jest „pierwszym polskim westernem”. I chociaż wcale nie dzieje się na Dzikim Zachodzie, tylko w 1945 roku na tzw. „Ziemiach Odzyskanych”, to faktycznie akcja przypomina amerykańskie filmy kowbojskie.
W roli głównej wystąpił Gustaw Holoubek, który wcielił się we wspomnianego „jedynego sprawiedliwego”, czyli odpowiednika szeryfa z Dzikiego Zachodu. 

Oprócz znakomitego scenariusza, opartego na powieści Józefa Hena i świetnej roli Holoubka, w filmie zagrali inni wybitni polscy aktorzy m.in. Wiesław Gołas,
Ryszard Pietruski i Zdzisław Maklakiewicz.

W Toruniu

Najwięcej ujęć powstało na Rynku Nowomiejskim oraz odchodzących od niego uliczkach zwłaszcza przy ul. Ślusarskiej. Zdjęcia realizowano też na ul. Podmurnej, Ciasnej i Mostowej.

Władze Torunia odsłoniły na Rynku Nowomiejskim specjalną instalację, upamiętniający film tzw. „wózek repatrianta” projektu Karola Furyka i Małgorzaty Więcławskiej z Autorskiej Pracowni Form Przestrzennych w Poznaniu
oraz odrestaurowały stary słup ogłoszeniowy. Został on pokryty wielkoformatowymi fotosami z „Prawa i pięści”. Słup stoi w tym samym miejscu, co słup ogłoszeniowy,
który możemy oglądać w filmowej scenie potyczki „szeryfa” i szabrowników.

Ciekawostki

• Muzyczny motyw przewodni filmu „Nim wstanie dzień” zaśpiewał Edmund Fetting
  do słów Agnieszki Osieckiej i muzyki Krzysztofa Komedy. Piosenka doczekała się interpretacji m.in. Katarzyny Nosowskiej, zespołów Raz Dwa Trzy i Strachy na Lachy oraz Ryszarda Rynkowskiego.
• Premiera filmu odbyła się w toruńskim, nieczynnym już, kinie „Grunwald”
  przy ul. Warszawskiej.
• Zdjęcia kręcono również w Chełmży i Ciechocinku.
• W 1964 film „Prawo i pięść” reprezentował polska kinematografie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlovych Varach.
• Popularność filmu sprawiła, że gdy w 1996 roku „Świat Literacki” wznowił powieść Hena, pisarz zdecydował się zmienić jej tytuł „Toast” na „Prawo i pięść”.

Metryczka filmu

„Prawo i pięść”
Polska 1964, 92′

Reżyseria: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski

Scenariusz: Józef Hen,

Zdjęcia: Jerzy Lipman

Muzyka: Krzysztof Komeda

Producent: Wilhelm Hollender

Produkcja: Zespół Filmowy „Kamera”

Obsada: Gustaw Holoubek, Zofia Mrozowska, Hanna Skarżanka, Wiesław Gołas, Zdzisław Maklakiewicz i inni.

Wybrane nagrody i wyróżnienia

Nominacja Złota Kaczka dla najlepszej piosenki „Nim wstanie dzień” (2007), nominacja Złota Kaczka w kategorii najlepsze polskie filmy sensacyjne i ich reżyserzy dla Edwarda Skórzewskiego i Jerzego Hoffmana (2012) i inne.