Jan Krenz – kompozytor, dyrygent oraz pianista urodził się 14 lipca 1926 roku we Włocławku. Syn ewangelickiego pastora, którego matka i siostra zginęły w czasie bombardowania Warszawy. I to tam w czasie okupacji hitlerowskiej Krenz pobierał nauki gry na fortepianie. W 1943 roku podczas tajnego koncertu zagrano „I Kwartet Smyczkowy” jego autorstwa.
W 1947 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Łodzi w klasie dyrygentury i kompozycji. Już w czasie studiów, w roku 1946, zadebiutował jako dyrygent tworząc swoją toccatę na fortepian.
Karierę zaczynał w Filharmonii Poznańskiej jako dyrygent. Później został dyrygentem i kierownikiem artystycznym Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. W latach 1968-1973 pracował jako pierwszy dyrygent i dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego w Warszawie. Przez trzy lata, w okresie od 2005 – 2008 roku, obejmował stanowisko dyrektora artystycznego Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.
W roli kompozytora muzyki filmowej debiutował w 1953 roku w dokumencie „Kolejarskie słowo” reżysera Andrzeja Munka, który pokazywał pracę kolejarzy. W późniejszych latach kilkukrotnie przygotowywał muzykę do filmów Munka, na przykład na potrzeby produkcji „Błękitny krzyż”, filmu wojennego „Eroica” czy czarno-białej komedii „Zezowate szczęście”.
Jan Krenz jest również autorem muzyki do produkcji fabularnej „Kanał” Andrzeja Wajdy, przedstawiającej historię powstania warszawskiego oraz do dokumentu „Patrol” z 1965 roku Tadeusza Worontkiewicza. W latach 70. dyrygent został gospodarzem audycji telewizyjnej „Słowo i muzyka”, a na początku 1990 roku poprowadził radiową audycję przedstawiającą polskich kompozytorów.
W 1997 roku powstał film dokumentalny Piotra Mikuckiego zatytułowany „Jan Krenz”, który w całości skupia się na postaci kompozytora i dyrygenta Krenza.
Jan Krenz zmarł 15 września 2020 roku.
Wybrana filmografia
Dyrygent
- 1953 – „Trudna miłość” reż. Stanisław Różewicz
- 1956 – „Warszawska syrena” reż. Tadeusz Makarczyński
- 1960 – „Krzyżacy” reż. Aleksander Ford
- 1969 – „Tren” reż. Marian Ussorowski
- 1975 – „U źródeł muzyki norweskiej”reż. Andrzej Wasylewski
Muzyka
- 1953 – „Kolejarskie słowo” reż. Andrzej Munk
- 1954 – „Gwiazdy muszą płonąć” reż. Witold Lesiewicz, Andrzej Munk
- 1955 – „Błękitny krzyż” reż. Andrzej Munk
- 1957 – „Eroica” reż. Andrzej Munk
- 1956 – „Kanał” reż. Andrzej Wajda
- 1960 – „Zezowate szczęście” reż. Andrzej Munk
- 1965 – „Patrol” reż. Tadeusz Worontkiewicz
Wybrane nagrody
Nagroda Państwowa II stopnia w dziedzinie muzyki (1955),Nagroda muzyczna miasta Katowic, Nagroda Związku Kompozytorów Polskich, Nagroda Państwowa I stopnia w dziedzinie muzyki (1971), Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, Diamentowa Batuta – nagroda honorowa z okazji 70-lecia Polskiego Radia, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w dziedzinie muzyki (1999), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” – Złoty Orfeusz, Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Indywidualności Muzycznych im. Aleksandra Tasmana – nagroda Tasmana, Koryfeusz Muzyki Polskiej za całokształt twórczości, Doktorat honoris causa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi.
Miejsca w regionie, związane z postacią:
