Zakład Karny znajduje się przy ul. Rynek 8 w Starym Fordonie w Bydgoszczy. Wybudowany został pod koniec XVIII wieku jako magazyn, później komora celna. Przez wiele lat, od 1853, był więzieniem dla kobiet, m.in. po roku 1945, w czasach stalinowskich, przebywały tu kobiety skazywane w procesach politycznych. Z kolei w czasie stanu wojennego po 1981 wykorzystano to więzienie do internowana grupy kobiet z „Solidarności” z Gdańska, Torunia i Bydgoszczy.
W roku 1984 więzienie zostało przekształcone w zakład karny dla mężczyzn, gdzie mieści się obecnie 619 miejsc.
Zakład Karny w Bydgoszczy jest jedyną jednostką penitencjarną w Polsce, która posiada oddział przeznaczony dla skazanych ociemniałych odbywających karę w systemie terapeutycznym.