Kolegiata św. Piotra i Pawła jest jednym z najważniejszych zabytków architektury romańskiej
w Polsce, a jednocześnie najstarszą świątynią na Kujawach. Świątynia zbudowana została
w połowie XI wieku jako trójnawowa bazylika na planie krzyża łacińskiego, a w pierwszej połowie XII wieku dobudowano boczne kaplice, tym samym nadano jej wygląd charakterystyczny dla ówczesnych kościołów benedyktyńskich. Kościół zbudowany jest z ciosanych, granitowych i piaskowcowych kamieni. Budowla zachowała prawie nienaruszony układ przestrzenny i bryłę. Wnętrze w całej swej surowości i prostocie form w wysokim stopniu nosi cechy autentycznej bazyliki romańskiej.
