Wśród nocnej ciszy

„Wśród nocnej ciszy” bywa często uznawane za najlepszy kryminał w historii polskiego kina. Współcześnie, po wielkim sukcesie fali kryminalnych thrillerów
ze Skandynawii, o obrazie Tadeusza Chmielewskiego mawia się nawet,
że to „najlepszy polski kryminał skandynawski”.

Nakręcony w 1978 roku film, oparty został na powieści Ladislava Fuksa „Śledztwo prowadzi radca Heumann” z 1971 roku. To mroczna opowieść o poszukiwaniach seryjnego mordercy, łącząca kryminalną intrygę z wątkami psychologicznymi.

Tadeusz Chmielewski jest jednym z nielicznych polskich twórców filmowych,
który niemal całą swą twórczość poświęcił kinu gatunkowemu.
W swym filmie „Wśród nocnej ciszy” nie tylko mistrzowsko wczuł się w gatunek horroru psychologicznego, ale udało mu się także zbudować niezwykle wyraziste postaci bohaterów. Reżyser wraz z operatorem i autorem muzyki wykreowali niesamowitą, oddziaływującą na widza atmosferę mroku.

Bydgoszcz i Toruń

Kluczowe zdjęcia do filmu Tadeusza Chmielewskiego powstały w Bydgoszczy
i w Toruniu. W Bydgoszczy ekipa wykorzystała przede wszystkim plenery nad Brdą
i na Starym Mieście. Wśród lokalizacji znalazły się:

Wyspa Młyńska i budynki na tzw. „Wenecji bydgoskiej”,
potrójne spichrze przy ul. Grodzkiej w scenach z „przesłuchaniem” niemowy – konfidenta policyjnego,
nadbrzeże Brdy przy ulicy Stary Port widoczne w scenach z barką z Gdańska,
ulica Pod Blankami w scenie linczu na przypadkowym mężczyźnie,
ujście Brdy w Bydgoszczy – Łęgnowie w scenach z „samotnią” syna komisarza.

W Toruniu wykorzystano również plenery i wnętrza. Pojawiają się:

ulica Ciasna na Starym Mieście w scenie przejazdu samochodem komisarza,
Port Zimowy na Wiśle przy ul. Rybaki w scenach na wymarzonej łodzi młodych bohaterów,
wnętrze kościoła Najświętszej Marii Panny w pobliżu Rynku Staromiejskiego w scenie z chórem chłopięcym.

Ciekawostki

Film kręcono też poza regionem – we Wrocławiu i w Warszawie.
W filmie pojawia się wiele tzw. smaczków (detali, rekwizytów), które wydają się pojawiać przypadkowo, jakby mimochodem, ale które kreują specyficzną atmosferę, dopowiadają charakter postaci, czy zawierają wskazówki co do ukrytych sensów. Warto wspomnieć tu choćby o przypadkowym mężczyźnie zlinczowanym przez tłum co budzi skojarzenie z „M Mordercą” Fritza Langa czy dziecięcej masce Ricka Costello.
Ladislav Fuks jest także m.in. autorem powieści „Palacz zwłok”, która została
w 1967 roku zaadaptowana przez Jurija Herza na film z Rudlofem Hrusinskym w roli głównej pod tym samym tytułem.