Film Aleksandra Ścibora-Rylskiego jest odpowiedzią na niemiecką propagandę o „krwawej niedzieli” w Bydgoszczy. Fabuła rekonstruuje przebieg wydarzeń w Bydgoszczy we wrześniu 1939 roku. Obraz bohaterskiej obrony Polaków w obliczu niemieckiej dywersji, spleciony został z wątkiem tragicznej miłości młodego Polaka i 16-letniej Niemki.
Zrealizowany z wielkim rozmachem epicki film Ścibora – Rylskiego przenosi widza w środek tragicznych wydarzeń, które miały miejsce 3 i 4 września w 1939 roku w Bydgoszczy, kiedy to niemieccy dywersanci, tzw. hitlerowska „piąta kolumna”, ostrzelali z ukrycia wycofujące się jednostki Armii „Pomorze”. Atak został odparty przez polskich żołnierzy, wspieranych przez mieszkańców Bydgoszczy. Dywersanci (lub osoby uznane za nich przez Polaków) złapani z bronią w ręku, zostali aresztowani, ale potem w większości wypuszczono ich na wolność. Wobec wycofania się polskiej armii i władz, nie było możliwości aby ich osądzić.
Niemcy przekuli bydgoskie wydarzenia w młot propagandowy skierowany przeciwko Polakom.
W nazistowskim ujęciu dramatyczne wydarzenia z 3 września zyskały miano „krwawej niedzieli”. Propaganda Jospeha Goebbelsa głosiła, że Polacy zgotowali Niemcom “krwawą łaźnię”, co stało się potem uzasadnieniem dla masowych mordów jakich dokonali hitlerowcy w mieście i okolicy. Były one częścią tzw. „zbrodni pomorskiej” w ramach której zamordowano blisko 50 tysięcy Polaków.
Aleksander Ścibor-Rylski zaangażował do filmu znakomitych aktorów. Na ekranie pojawiają się m.in.: Janusz Kłosiński, Krzysztof Litwin, Jan Machulski, Leon Niemczyk, Józef Nowak, Marian Opania i Tomasz Zaliwski. Wszystkie role Niemców zostały powierzone aktorom z Niemieckiej Republiki Demokratycznej.
Zdjęcia do filmu realizowano w śródmieściu Bydgoszczy:
„Sąsiedzi”
Polska 1969, 135’
Reżyseria: Aleksander Ścibor-Rylski
Scenariusz: Aleksander Ścibor-Rylski
Zdjęcia: Kurt Weber
Muzyka: Wojciech Kilar
Produkcja: PRF „Zespoły Filmowe”
Obsada: Jerzy Matałowski, Józef Nowak, Marian Opania, Tadeusz Kalinowski, Henryk Bąk, Jan Machulski i inni.
Ważne postacie
Miejsca w regionie, związane z produkcją: