Do dzisiaj Pola Negri pozostaje największą polską gwiazdą jaka pojawiła się w Hollywood. Urodziła się 3 stycznia 1897 roku w miasteczku na Ziemi Dobrzyńskiej – Lipnie jako Barbara Apolonia Chałupiec, chociaż bardziej poprawne jest tu używanie nazwiska w oryginalnym brzmieniu, czyli Chalupec.
Jej ojcem był bowiem Słowak, który przywędrował na te ziemie pod koniec XIX wieku. Pola zmarła 1 sierpnia 1987 roku w San Antonio w USA.
Była gwiazdą polskiego, niemieckiego i amerykańskiego kina oraz jedną z pierwszych wielkich gwiazd kina światowego, zwłaszcza filmu niemego.
Jej ojciec Jerzy (Juraj) został wywieziony na Syberię przez Rosjan, gdy miała 5 lat. Matka w poszukiwaniu środków do życia, postanowiła wyprowadzić się w 1902 roku do Warszawy. Tam, zauważywszy uzdolnienia aktorskie córki wspierała jej ambicje i dzięki temu kilkanaście lat później mogła “narodzić się” Pola Negri.
Apolonia ukończyła w Warszawie szkołę teatralną i zaczęła występować w stołecznych teatrach. Zadebiutowała w 1912 rolą Klary w „Ślubach panieńskich” w Teatrze Małym w Warszawie.
Przełomem w jej karierze był pierwszy występ w polskim filmie wytwórni Sfinks „Niewolnica zmysłów” Jana Pawłowskiego z 1914.
Przybrała wtedy pseudonim na cześć ukochanej włoskiej poetki – Ady Negri. Wystąpiła jeszcze w kilku filmach polskich, po czym zaczęła karierę w ówczesnym centrum europejskiego kina – Niemczech.
Błyskawicznie stała się topową aktorką. Czarowała ekspresją oraz niebanalną, nieco orientalną urodą. Zagrała m.in. w „Oczach Mumii Ma”, „Carmen” i „Madame Dubarry” w reżyserii wielkiego Ernsta Lubitscha. Sukcesy w Niemczech otworzyły jej drogę za ocean.
W 1923 przybyła do Hollywood i niemalże od razu zaczęła grać w kasowych hitach. Wystąpiła w „Bella Donna” Hugo Riesenfelda, „Napiętnowana / The Cheat” George’a Fitzmaurice’a, dwóch filmach Herberta Brenona – „Tancerka hiszpańska/The Spanish Dancer” i „Czarna Lu / Shadows of Paris”, „Piętno krwi/East of Suez” Raoul’a Walsha czy „Skłamałam/The Crown of Lies” Dimitri Buchowetzkiego.
Uznanie krytyki uzyskała m.in. z kreację aktorską w filmie w „Hotel Imperial” z 1927 roku Mauritza Stillera. Za najbardziej ambitną pozycją w jej amerykańskim dorobku uznaje się powszechnie film pt. „Cesarzowa”, w którym zagrała Katarzyny Wielkiej z 1924 roku.
Szybko została też uznana za symbol seksu, do czego przyczyniły się także głośne romanse z Charlie Chaplinem i Rudolphem Valentino, a nawet plotki o uczuciu jakie miało wiązać Polę z długoletnią przyjaciółką Margaret West.
Mimo, że Negri była światową gwiazdą, nigdy nie zapomniała o rodzinnych stronach. Szczególnie upodobała sobie Bydgoszcz, gdzie zamieszkiwała w kamienicy przy ulicy Gdańskiej. Swojej mamie Eleonorze kupiła również w Bydgoszczy – dom przy ulicy Zamojskiego. Działała też na rzecz organizacji dobroczynnych i instytucji zarówno w Lipnie i w Bydgoszczy.
W 1925 roku przyjechała do miasta nad Brdą wywołując entuzjazm tłumów. Po raz ostatni wystąpiła w filmie w „Księżycowych prządkach /The Moon Spinners” Jamesa Nelsona w 1964 roku nakręconym dla wytwórni Disney’a. Zmarła w zapomnieniu w 1987 roku.
Pamięć Poli Negri kultywuje się nadal w jej rodzinnym Lipnie. Od 2007 Lipnowskie Towarzystwo Kulturalne im. Poli Negri organizuje festiwal „Pola i inni”.
Podczas imprezy emitowane są filmy z udziałem aktorki oraz przyznawane są statuetki „Politki” dla artystów polskich robiących karierę za granicą podobnie do Poli. W Kinie Nawojka istnieje też Izba Pamięci jej poświęcona.
Wybrana filmografia
Filmy nieme nakręcone w Polsce
Filmy nieme nakręcone w Niemczech
Filmy nieme zrealizowane w USA
Filmy dźwiękowe
Wybrane nagrody i wyróżnienia
Walk of Fame – Star on the Walk of Fame, German Film Awards – Honorary Award.
Miejsca w regionie, związane z postacią: