Zdzisław Mrożewski znakomity aktor teatralny, filmowy oraz reżyser teatralny, który urodził się 21 maja 1909 we Włocławku. W 1932 roku został absolwentem Oddziału Dramatycznego przy Konserwatorium Warszawskim, w tym samu roku miał miejsce jego debiut teatralny w Teatrze Polskim w Toruniu.
Zanim rozpoczęła się II wojna światowa występował w Teatrze Wołyńskim w Łucku (1933-1934), Teatrze Reduta w Warszawie (1934-1935), Teatrze na Pohulance w Wilnie (1935-1937), Teatrze Polskim w Poznaniu (1937-1938) oraz w Teatrze Słowackiego w Krakowie (1938-1939). W okupowanej Polsce pracował w Zarządzie Miejskim w Krakowie oraz angażował się w konspiracyjne życie teatralne. Po zakończeniu wojny wrócił do występowania na deskach teatrów w Krakowie (Teatr Stary oraz teatr im. Słowackiego) a następnie w Warszawie (Teatr Polski, Teatr Narodowy, Teatr Współczesny) i w Teatrze Nowym w Łodzi.
Oprócz występów teatralnych zajmował się również reżyserią. W jego reżyserii wystawiono przedstawienia: „Legenda o miłości” Hikmeta Nazima czy „Posażna jedynaczka” Jana Aleksandra Fredry oraz występami w spektaklach prowadzonych przez Teatr Polskiego Radia. W radiu wystąpił po raz pierwszy w 1952 roku, jako główny bohater słuchowiska „Pan Graba” autorstwa Elizy Orzeszkowej w reż. Jerzego Ronarda Bujańskiego.
Jako aktor filmowy zadebiutował w 1932 roku w produkcji „Ułani, ułani, chłopcy malowani”. Na ekrany powrócił po wojnie w 1950 roku występując w „Warszawskiej premierze”. Pojawiał się często na dużym ekranie m.in. w „Niedaleko Warszawy”(1954), „Pożegnania”(1958), „Westerplatte” (1967), „Wakacje z duchami” (1970), „Noce i dnie” (1975) „. Jednak największą rozpoznawalność zapewniła mu rola prezydenta Gabriela Narutowicza w filmie „Śmierć prezydenta” reż. Jerzego Kawalerowicza w 1977 roku.
Swoją wiedzę przekazywał podczas zajęć w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (od 2017 roku Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie), gdzie pracował w latach 1948- 1960 oraz w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (obecnie Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie). W 1932 został członkiem ZASP, w 1979 dostał miano członka zasłużonego.
Zdzisław Mroziński otrzymał wiele odznaczeń i nagród. Po raz pierwszy został wyróżniony w 1952 roku otrzymując Nagrodę państwową III stopnia za rolę w „Talentach i wielbicielach”. Następnie należy wyróżnić otrzymanie Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski (1954), Medalu komisji Edukacji Narodowej (1978), Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski (1988). W 1989 roku otrzymał Nagroda ministra kultury i sztuki I stopnia za całokształt wybitnej twórczości aktorskiej a w 1999 roku Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Aktor zmarł 5 lipca 2002 roku w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu komunalnym we Włocławku.
Wybrana filmografia
- 1932 – „Ułani, ułani, chłopcy malowani” reż. Mieczysław Krawicz
- 1950 – „Warszawska premiera” reż. Jan Rybkowski
- 1954 – „Niedaleko Warszawy” reż. Maria Kaniewska
- 1958 – „Pożegnania” reż. Wojciech Has
- 1960 – „Rzeczywistość” reż. Antoni Bohdziewicz
- 1965 – „Głos ma prokurator” reż. Włodzimierz Haupe
- 1967 – „Westerplatte” reż. Stanisław Różewicz
- 1968 – „Stawka większa niż życie” (serial)
- 1970 – „Wakacje z duchami” (serial)
- 1970 – „Dzięcioł” reż. Jerzy Gruza
- 1975 – „Noce i dnie” reż. Jerzy Antczak
- 1977 – „Śmierć prezydenta” reż. Jerzy Kawalerowicz
- 1977 – „Granica” reż. Jan Rybkowski
- 1982 – „Polonia restituta” (serial)
- 1981 – „Mephisto” reż. Istvan Szabo
Miejsca w regionie, związane z postacią:
